Səbniko Portugaliyasi: Jahon Chempionatidagi Tarixi, Yutuqlari va Kelajagi

Oct 19, 2025 by talynt.org 74 views

Səbniko Portugaliyasi: Jahon Chempionatidagi Tarixi, Yutuqlari va Kelajagi

Səbniko Portugaliyasi, jahon futboli olamida o’z o’rnini mustahkam egallagan, doimo muxlislarning e’tiborini tortuvchi jamoalardan biridir. Portugaliya terma jamoasining jahon chempionatlaridagi ishtiroki tarixan qiziqarli voqealarga boy bo’lgan. Ushbu maqolada biz ushbu jamoaning jahon chempionatlaridagi tarixiy yo’li, erishgan yutuqlari, eng mashhur futbolchilari hamda kelajakdagi istiqbollari haqida kengroq to’xtalib o’tamiz. Portugaliya futbolining rivojlanishi va uning jahon miqyosidagi ta’siri haqida ham batafsil ma’lumotlar keltiriladi.

Tarixiy O’tmish va Jahon Chempionatlaridagi Dastlabki Ishtiroklar

Səbniko Portugaliyasining jahon futbolidagi tarixi uzoq va boy. Jamoaning ilk bor FIFA Jahon Chempionatida ishtirok etishi 1966-yilda Angliyada bo’lib o’tgan musobaqaga to’g’ri keladi. Bu turnirda Portugaliya o’zining eng yaxshi natijasini qayd etib, yarim finalgacha yetib borgan. Afsuski, yarim finalda mezbon Angliyaga mag’lub bo’lgan jamoa, uchinchi o’rin uchun kechgan bahsda Sovet Ittifoqiga yutqazib qo’ydi. Shu kungacha bu Portugaliyaning jahon chempionatlaridagi eng yuqori natijasi bo’lib qolmoqda. 1966-yilgi jahon chempionati Portugaliya futboli uchun haqiqiy “oltin davr” deb hisoblanadi. Bu turnirda Euzebio kabi afsonaviy futbolchi jamoa safida maydonga tushib, to’purarlar ro’yxatida birinchi o’rinni egallagan edi. Euzebio “Qora pantera” nomi bilan mashhur bo’lib, o’zining ajoyib texnikasi, tezligi va kuchli zarbalari bilan dunyo futboli muxlislarini hayratda qoldirgan. Uning gollari va o’yinlari Portugaliyaga tarixiy yutug’ni taqdim etishda muhim rol o’ynagan. Uning ushbu turnirdagi 9 ta goli Portugaliyaga bronza medalini taqdim etishga katta hissa qo’shgan. Bu yutuq Portugaliya futbolining kelajak avlodlari uchun katta ilhom manbai bo’lib qoldi. Ko’p yillar davomida jamoa jahon chempionatlarida omadsizlikka uchrab, saralash bosqichlaridan o’ta olmagan davrlari ham bo’ldi. Ammo har safar Portugaliya futboli o’ziga bo’lgan ishonchni yo’qotmay, yangi avlod futbolchilari bilan kuch to’plab borardi.

O’tmishdagi muvaffaqiyatlar va qiyinchiliklar Portugaliya futbolining rivojlanishida muhim rol o’ynadi. Jamoa 1986, 1990, 1994 va 1998-yillarda jahon chempionatlariga yo’llanma ololmadi. Bu davr Portugaliya futboli uchun nisbatan qiyin davr bo’lib, jamoa xalqaro maydonda o’zini ko’rsata olmadi. Ammo, 2000-yillar boshida Portugaliya futboli yangi qiyofada maydonga chiqdi. Luis Figo, Rui Kost, Joau Pinto kabi yulduzlar bilan birgalikda terma jamoa 2002-yilgi Jahon Chempionatiga yo’llanma oldi. Garchi bu turnirda Portugaliya guruhdan chiqa olmagan bo’lsa-da, jamoaning o’yin uslubi va yosh iqtidorlarning paydo bo’lishi kelajak uchun umid berdi. 2006-yilgi Jahon Chempionati Germaniyada bo’lib o’tdi va bu turnirda Portugaliya o’zining eng yaxshi natijalaridan birini qayd etdi. Luiz Felip Skolari boshchiligidagi jamoa yarim finalgacha yetib bordi, lekin bu safar Fransiya terma jamoasiga mag’lub bo’ldi. Uchinchi o’rin uchun kechgan bahsda esa mezbon Germaniyaga yutqazib, to’rtinchi o’rinni egalladi. Bu natija 2006-yildan keyin Portugaliyaning jahon chempionatlaridagi eng yaxshi ko’rsatkichi bo’lib qolmoqda. Bu turnirda ham Cristiano Ronaldoning yulduzi porlay boshladi. U o’zining yoshligiga qaramay, jamoaning asosiy o’yinchilaridan biriga aylangan edi. Portugaliya terma jamoasining jahon chempionatlaridagi tarixi shundan iboratki, ular doimo kuchli raqiblarga duch kelganlar va ko’pincha ozgina omadsizlik tufayli keyingi bosqichlarga o’ta olmaganlar. Biroq, jamoa hech qachon kurashdan voz kechmagan va har safar yangi kuch bilan qaytgan.

Portugaliya Terma Jamoasining Eng Buyuk Yulduzlari

Səbniko Portugaliyasining jahon futboliga bag’ishlagan eng katta boyliklaridan biri bu uning yorqin futbol yulduzlari hisoblanadi. Tarix davomida Portugaliya bir qator o’ziga xos iste’dodlarni yetishtirib chiqargan, ularning har biri o’z davrida dunyo futbolining eng yaxshi o’yinchilari qatoridan o’rin olgan. Euzebio da Silva Ferreira, ya’ni Euzebio, Portugaliya futbolining birinchi buyuk yulduzi hisoblanadi. Uning 1966-yilgi Jahon Chempionatidagi chiqishlari hanuz yodda. “Qora pantera” nomi bilan tanilgan Euzebio o’zining ajoyib texnikasi, tezligi va zarbalari bilan o’sha davr futbolining eng mashhur figurasi edi. U o’z vaqtida Angliya chempionatida ham to’purar bo’lgan va Yevropa Oltin butsasini ham qo’lga kiritgan. Euzebio faqatgina gol urish qobiliyati bilan emas, balki o’yin jarayonida ham juda faol va innovativ bo’lgan. Uning maydondagi harakatlari, to’pni boshqarish mahorati va jarima zarbalaridan gol urish uslubi juda ko’plab futbolchilarga o’rnak bo’lgan. Ushbu futbolchi nafaqat Portugaliya terma jamoasi, balki “Benfika” klubi tarixida ham alohida o’rin tutadi. Uning “Benfika” safidagi gollari soni rekord darajada ko’p. Keyingi avlod yulduzlaridan biri bu Luis Figodir. Figo 1990-yillar oxiri va 2000-yillar boshlarida Portugaliya terma jamoasining yetakchisi bo’lgan. Uning “Barselona” va keyinchalik “Real Madrid” kabi dunyoning eng kuchli klublarida o’ynaganligi uning qanchalik yuksak saviyada ekanligini ko’rsatadi. Figo o’zining dribblinglari, uzatmalari va ayniqsa jarima zarbalaridan keyin to’pni darvozaga yo’llash mahorati bilan ajralib turardi. Uning 2000-yilda Yevropa chempionatidagi o’yinlari Portugaliyani finalga yaqinlashtirgan edi. Figo o’z vaqtida “Oltin to’p” uchun ham kurashgan va ko’plab shaxsiy sovrinlarni qo’lga kiritgan. Uning Portugaliya terma jamoasi safidagi har bir o’yini katta voqea bo’lib, muxlislarga zavq bag’ishlagan. Ammo, bugungi kunda Portugaliya futbolining eng katta yulduzi va jahon futbolining eng mashhur figurasi shubhasiz Cristiano Ronaldodir. Ronaldo faoliyati davomida bir necha bor “Oltin to’p”ni qo’lga kiritgan, ko’plab rekordlarni o’rnatgan va dunyoning eng yaxshi futbolchisi sifatida tan olingan. Uning jamoa uchun qilayotgan ishlari, gollari va liderlik qobiliyati Portugaliya terma jamoasini doimo yuqori darajada ushlab turadi. Ronaldo nafaqat jismoniy, balki ruhiy jihatdan ham juda kuchli futbolchi. Uning mashaqqatli mehnatsevarligi va o’ziga bo’lgan ishonchi yosh avlod futbolchilari uchun katta namuna. Uning Jahon Chempionati va Yevropa Chempionatlarida o’rnatgan rekordlari, ayniqsa to’purarlar ro’yxatida birinchi o’rinni egallashi uning tarixiy ahamiyatini ko’rsatadi. Ronaldo boshchiligida Portugaliya 2016-yilda Yevropa chempioni bo’ldi. Bu uning faoliyatidagi eng katta yutuqlardan biri bo’lib, butun bir millatni shodlikka to’ldirgan. Shuningdek, Bruno Fernandes, Bernardo Silva, Joau Feliks kabi yangi avlod iqtidorlari ham Portugaliya terma jamoasining kelajagi porloq ekanligidan dalolat beradi. Bu futbolchilar o’zlarining yuksak texnikasi, tezligi va g’oliblik ruhi bilan jamoaga yangi hayot bag’ishlamoqdalar. Portugaliya terma jamoasi har doim iste’dodli futbolchilarning markaziga aylangan va bu an’ana kelajakda ham davom etishi shubhasiz.

Jahon Chempionatlaridagi So’nggi Yutuqlar va Cristiano Ronaldoning Ta’siri

Səbniko Portugaliyasining jahon chempionatlaridagi so’nggi yillardagi ishtiroki ko’p jihatdan Cristiano Ronaldoning ta’siri bilan bog’liq. Portugaliya terma jamoasi ko’plab turnirlarda yuqori natijalarga erishdi va bu ko’p jihatdan Ronaldoning liderlik fazilatlari, gol urish qobiliyati va o’yin jarayonidagi tajribasi bilan bog’liq. 2010-yillarda Portugaliya jahon chempionatlarida muntazam ishtirok etib kelmoqda. 2010-yilgi Jahon Chempionatida Portugaliya o’z guruhida Ispaniyaga mag’lub bo’lib, keyingi bosqichga chiqa olmadi. Ammo bu turnirda ham Portugaliya terma jamoasining o’yin uslubi ko’pchilikka ma’qul keldi. 2014-yilgi Jahon Chempionati Braziliyada bo’lib o’tdi. Portugaliya bu turnirda ham guruh bosqichida qiyinchiliklarga duch keldi va Germaniya hamda AQSh kabi kuchli raqiblar bilan bir guruhda edi. Natijada Portugaliya o’z guruhida uchinchi o’rinni egallab, keyingi bosqichga o’ta olmadi. Bu turnirda Cristiano Ronaldo jarohati bilan to’qnash keldi va uning o’yin darajasi biroz tushib ketdi. Bu omadsizlik jamoaga ham ta’sir qildi. Lekin, 2018-yilgi Jahon Chempionati Rossiyada o’tkazildi va Portugaliya bu turnirda o’zidan ancha kuchliroq raqiblarni ortda qoldirib, guruhdan chiqishga muvaffaq bo’ldi. ¹⁄₈ finalda Portugaliya Ispaniya bilan to’qnash keldi va juda qiziqarli o’yinda 3:3 hisobida durang o’ynadi, ammo penaltilar seriyasida mag’lub bo’lib, turnirdan chiqib ketdi. Bu o’yinda Cristiano Ronaldo xet-trik qayd etdi va o’zining qanchalik kuchli ekanligini yana bir bor isbotladi. Uning Ispaniyaga qarshi o’yindagi uchta goli haqiqiy mo”jiza edi va butun dunyoni hayratga soldi. Portugaliya terma jamoasining 2020-yilgi Yevropa Chempionatida (keyinroq 2021-yilda o’tkazilgan) omadsizlikka uchraganini ham unutmaslik kerak. Portugaliya o’z guruhida kuchli raqiblar bilan birga edi va yakunda belgiyaliklardan mag’lub bo’lib, ¹⁄₈ finaldan chiqib ketdi. Bu turnirda ham Cristiano Ronaldo gol urish bo’yicha rekordlarni yangiladi, lekin jamoaviy muvaffaqiyatga erishish mushkul bo’ldi. 2022-yilgi Jahon Chempionati Qatarda bo’lib o’tdi. Portugaliya bu turnirda guruh bosqichini yaxshi boshladi, lekin chorak finalda Marokashga mag’lub bo’lib, turnirdan chiqib ketdi. Bu turnir Cristiano Ronaldoning faoliyatidagi so’nggi jahon chempionati bo’lishi mumkinligi haqida ko’p gapirildi. Uning turnirdagi o’yinlari biroz tortishuvli bo’ldi, ba’zi o’yinlarda zaxiradan maydonga tushdi. Marokashga qarshi o’yinda esa Portugaliya himoyalanishda ko’p xatolarga yo’l qo’ydi. Cristiano Ronaldoning Portugaliya terma jamoasidagi roli juda katta. U nafaqat gol uruvchi, balki jamoa sardori, lider va ilhom manbai hisoblanadi. Uning har bir o’yini unga bo’lgan ishonchni oshiradi. Uning tajribasi va maydondagi strategik o’yinlari Portugaliya uchun juda muhim. Lekin, Ronaldo ham bir inson va uning natijalari ham vaqti-vaqti bilan pasayishi mumkin. Kelajak istiqbollari esa, aynan shu omillarga bog’liq. Portugaliya terma jamoasi kelajakda ham kuchli bo’lib qoladi, lekin Cristiano Ronaldoning yo’qligida jamoa yangi liderlarni topishi va o’yin strategiyasini o’zgartirishi kerak bo’ladi. Portugaliya futbol akademiyalari yosh iqtidorlarni tarbiyalashda davom etmoqda va bu kelajakda ham jamoaning kuchli bo’lishiga yordam beradi.

Portugaliyaning Futbol Falsafasi va Kelajak Istiqlolari

Səbniko Portugaliyasining o’yin falsafasi doimo hujumkor, tezkor va texnik jihatdan boy bo’lib kelgan. Portugaliyaliklar to’pni mahorat bilan ishlatish, qisqa paslar va tezkor hujumlarga asoslangan o’yin uslubini yoqtirishadi. Luis Felip Skolari davrida jamoa himoyada ham ancha mustahkamlandi va kontr-hujumlardan samarali foydalana boshladi. Braziliyalik murabbiy Portugaliyaning o’yin uslubiga yangi qirralarni olib kirgan edi. Uning jamoani tuzish uslubi va futbolchilarga bo’lgan ishonchi Portugaliyaga 2006-yilda yarim finalgacha yetib borishda yordam bergan. Keyinchalik murabbiylar almashinuvi davom etdi va har bir murabbiy o’ziga xos uslubni olib kirdi. Fernando Santush boshchiligida Portugaliya 2016-yilda Yevropa chempioni bo’ldi. Bu safar jamoa himoyada ancha mustahkam edi va tezkor hujumlarga tayangan. Santushning asosiy maqsadi jamoaviy o’yinni yo’lga qo’yish va har bir futbolchining o’z rolini bajarishini ta’minlash bo’lgan. Uning murabbiyligi davrida Portugaliya nafaqat Yevro-2016, balki UEFA Millatlar Ligasida ham g’alaba qozondi. Bu jamoaning doimiy ravishda yuqori natijalarni ko’rsata olishini isbotladi. Portugaliyaning futbol falsafasi hamisha o’zgarib turadi, ammo uning asosida texnik mahorat va tezkorlik yotadi. Kelajak istiqbollariga keladigan bo’lsak, Portugaliya terma jamoasi kelajakda ham kuchli bo’lib qolishi kutilmoqda. Bunga bir qator sabablar bor. Birinchidan, Portugaliyada futbol juda mashhur sport turi va har yili ko’plab iste’dodli yoshlar futbol akademiyalariga kiradi. Joau Feliks, Bernardo Silva, Bruno Fernandes kabi yosh futbolchilarning o’sishi jamoaning kelajagi porloq ekanligidan dalolat beradi. Bu futbolchilar Yevropaning eng kuchli klublarida o’ynamoqdalar va o’z tajribalarini terma jamoaga olib kirmoqdalar. Ularning o’yin uslublari ham modern futbolda talab qilinadigan tezkorlik, texnik mahorat va o’yinni o’qish qobiliyatiga ega. Ikkinchidan, Portugaliya futbol federatsiyasi yoshlar tarbiyasiga katta e’tibor qaratadi. Murabbiylar maktabi yaxshi rivojlangan va yosh futbolchilar uchun zamonaviy mashg’ulotlar tashkil etiladi. Bu esa kelajakda ham yuqori saviyali futbolchilarni tayyorlash imkonini beradi. Uchinchi omil esa, Portugaliya futbolining jahon futbolidagi o’rni. Ular doimo dunyoning eng kuchli jamoalari bilan raqobatlasha oladilar va o’zlarini ko’rsata oladilar. Jahon chempionatlarida va Yevropa chempionatlarida muntazam qatnashish jamoaga katta tajriba beradi. Biroq, Cristiano Ronaldoning kelajagi va keyingi avlodning uning o’rnini qanday egallashi muhim savol bo’lib qolmoqda. Ronaldo o’z faoliyatini yakunlaganidan so’ng, Portugaliya terma jamoasi yangi liderlarni topishi va o’z o’yin uslubini biroz o’zgartirishi mumkin. Ammo, jamoaning asosiy falsafasi – hujumkor va texnik futbol – saqlanib qolishi kutilmoqda. Portugaliya futbolining kelajagi uchun yana bir muhim omil – bu murabbiylar tayyorlash tizimini yanada takomillashtirish. Zamonaviy taktika va strategiyalarni joriy etish, yosh murabbiylarga tajriba orttirish imkonini berish Portugaliya terma jamoasining kelajakda ham muvaffaqiyatli bo’lishiga yordam beradi. Jahon chempionatlarida va Yevropa chempionatlarida doimiy sovrindor bo’lish, Portugaliya uchun katta maqsad bo’lib qoladi. Ular doimo o’z muxlislarini xursand qilishga va o’z tarixini yangi sahifalar bilan boyitishga intiladilar. Shuning uchun, Portugaliya terma jamoasining kelajagi quyoshli va umidli ko’rinadi. Ular doimo kurashchan, iste’dodli va g’alaba uchun kurashuvchi jamoa bo’lib qoladi.